 Szukaj |
| >NASZE STRONY |
 MAIN |
|
|
GRY FABULARNE |
|
|
GRY cRPG |
|
|
FANTASTYKA |
|
|
PROJEKTY |
|
|
|
|
Statystyki |
userzy w serwisie:
gości w serwisie: 0 |
|
|
|
 |
 |
 |
 |
 |
 |
|
Samuraj, szogun, katana, czyli bushi, seii-tsishogun i uchigatana...
Bardzo często, również tu, na Elixirze, można spotkać się z hasłami miecz samurajski, katana, itp.
Wielu nasuwa się wtedy obraz rodem z Siedmiu samurajów-samotni wojownicy z długimi, lekko zakrzywionymi mieczami, lub ci sami, lecz wierni słudzy swego pana. I rzadko kiedy osoba spytana o samuraja, lub o popularną katanę, odpowie: jaka katana, o których samurajów chodzi?
I o tym właśnie w tym artykule.
Nie jest jednak moim zamiarem rozpisywać się na temat tego aspektu japońskiej tradycji i historii; pragnę jedynie zarysować problem, podać najważniejsze fakty, i-jeśli kogoś zaciekawi ten temat-zmobilizować do samodzielnego pogrzebania w odpowiednich tekstach, których nie brakuje.
Wyjdźmy od tego, kim byli samurajowie (lub samuraje, jak kto woli).
Przede wszystkim sama nazwa samuraj, o ile jest powszechna na Zachodzie, w samej Japonii jest prawie nieużywana. Japończycy określają tych feudalnych rycerzy mianem bushi, co znaczy wojownik.
Jako oddzielna warstwa społeczna samurajowie ukształtowali się ostatecznie około XII wieku, gdy ster rządów w Japonii przejęli shogunowie. Z nimi zresztą związana jest cała historia samurajów-tak ich powstanie, jak i upadek.
Shogun, to skrót od seii-tsishogun i oznacza dosłownie głównodowodzący wojsk dla podboju barbarzyńców.
Początkowo tytuł ten (choć w nieco zmienionej formie seiitai-shogun) nadawano czasowo, tylko na okres wypraw wojennych. Pierwszym shogunem został w 797 roku Sakanoue-no Taumuramaro.
Później shogun staje się najwyższym tytułem w hierarchii stanowisk wojskowych w Japonii i z czasem zostaje tytułem dziedzicznym. W tym znaczeniu początek shogunatu wiąże się z rodem Minamoto, którego wódz-Yorimoto, staje się w 1192 roku pierwszy shogunem Japonii. Odsuwa on od władzy-tak politycznej, jak i wojskowej-cesarza i sprawuje władzę w jego imieniu, w oparciu o stan wojskowy-silnych już w tym okresie samurajów.
Ten stan rzeczy utrzymuje się aż do roku 1868, czyli do czasu tzw. Restauracji Meiji.
Wróćmy jednak do chwili pojawienia się samurajów.
Mimo, iż wyodrębnili się jako stan w XII wieku (początek shogunatu), samurajowie-wojownicy jako dość znacząca grupa pojawiali się już w czasie wojen z plemionami ajnoskimi (wtedy też zaczęto przyznawać tytuł shoguna w jego pierwotnym znaczeniu, o czym było już wyżej).
Należy samurajów traktować zarówno jako zawodowych wojowników, jak i jako feudalnych rycerzy i panów, zawsze jednak w czyjejś służbie.
Mogli oni służyć bezpośrednio pod shogunem (określanym też często mianem pierwszego samuraja w kraju) jako jego osobiści wasale i chorążowie-hatamoto, pod sztandarami panów podległych shogunowi (damio), lub w oddziałach pomniejszych feudałów (też często samurajów).
Ci, którzy z jakiejś przyczyny pana nie mieli, zwali się roninami.
To, jak wysoko stał wojownik w hierarchii samurajów (bo bynajmniej nie byli oni sobie równi) zależało bądź od stopnia zależności od shoguna, bądź od majątku, który mierzono albo ilością ryżu otrzymywanego od seniora, bądź ilością ryżu ściąganego od chłopów.
Opisana wyżej hierarchia ukształtowała się ostatecznie w XVII wieku.
Na samuraja nałożony był przymus postępowania zgodnie z kodeksem-bushido.
Kodeks ów zawierał obowiązek posłuszeństwa wobec starszych, ojca, suwerena i monarchy, znaleźć w nim można też elementy shintoizmu, konfucjanizmu, a także niektóre reguły buddyjskiej sekty zen.
Samuraj nie mógł też wstępować w związki małżeńskie z kobietami z niższych klas-tak zwana reguła czystości krwi.
Tytuł samuraja-bushi-zniesiono w początkach restauracji Meiji, to jest w 1869 roku.
Podstawowym narzędziem pracy samuraja i jego nieodłącznym towarzyszem zarazem był jego miecz-katana.
Termin ten należy traktować dwojako: miecz ogólnie, jako broń biała i długi, zakrzywiony miecz w klasyfikacji szczegółowej-ale o tym później.
Początkowo japońscy wojownicy używali mieczy prostych. Dopiero w XII, lub XIII wieku w użycie wchodzą miecze zakrzywione, o długości ponad 60 cm-tachi.
Ich głownie były wąskie i przeważnie zakrzywione przy piórze.
Od ok. XIII-XIV wieku głownie stały się szersze, grubsze i cięższe, jednak długość i kształt miecza zasadniczo nie uległa zmianie.
W drugiej połowie XIV wieku miecze stają się dłuższe (ponad 90 cm), szersze; zwane są odachi (czyli duże tachi).
W tym samym czasie zaczęto obok odachi nosić tanto (lub koshigatana), czyli proste, lub zakrzywione krótkie miecze o długości około 30 cm.
Tanto to termin popularny i dziś, określa on noże robione na modłę japońską, często używane w survivalu.
Następnym modelem był uchigatana (katana). O ile miecze noszono ostrzem do dołu, zamocowane na rapciach, o tyle uchigatana noszono już razem z krótkim mieczem zatknięte za pas, ostrzem ku górze.
Od XVI wieku typowe uchigatana ma długość około 69 cm.
Co zaś się tyczy miecza krótkiego-kashigatana zostaje wyparte przez wakizashi o długości 33-61 cm.
Obok znakomitej techniki wykonania, japońskie miecze wyróżniają się także stalą (watetsu) o specyficznej strukturze molekularnej, której do dziś nie udało się odtworzyć w procesie przemysłowym (!).
Nieliczni płatnerze japońscy posiadają jeszcze zapas tej stali po przodkach, inni pozyskują ją ze złomu metalowych części ze starych posiadłości i zamków.
Sam akt tworzenia mieczy ma w Japonii charakter rytualny.
Przed przystąpieniem do toczenia klingi płatnerz ubiera ceremonialne kimono i wywiesza shimenawa-rytualną ozdobę w postaci splotu słomy z wplecionymi falistymi skrawkami białego papieru. Shimenawa symbolizuje szczerość modlitwy i chroni kuźnię przed dostępem złych duchów.
Sam płatnerz musi mieć nieskazitelną reputację, ale mimo to w trakcie pracy wciąż musi bronić się przed niedobrymi myślami, które mogłyby mieć zły wpływ na klingę.
Zgodnie z tradycją płatnerz wykuwa trzy miecze i dopiero z spośród nich wybiera jeden-doskonały owoc swojej pracy.
Mam nadzieję, że te kilka podstawowych wiadomości o samurajach i ich mieczach skłoni Was do zgłębienia tego tematu.
Proszę jednocześnie zostawianie komentarzy niniejszego tekstu, lub przesyłanie uwag wewnętrzną pocztą Elixiru.
Dane autora:
Ygg (Piotr Suszczak)
[email protected]
t: 507789434
Ygg. |
komentarz[18] |  |
|
|
|
|
|
| Komentarze do "Samuraj, szogun, katana, czyli bushi, seii-tsishogun i uchigatana..." |
|
|
|
|
|
|
© 2000-2007 Elixir. Wszelkie prawa zastrzeżone.
Designed by Kerm
Engine by Khazis Khull based on jPortal
|
|
|
