 Szukaj |
| >NASZE STRONY |
 MAIN |
|
|
GRY FABULARNE |
|
|
GRY cRPG |
|
|
FANTASTYKA |
|
|
PROJEKTY |
|
|
|
|
Statystyki |
userzy w serwisie:
gości w serwisie: 0 |
|
|
|
 |
 |
 |
 |
 |
 |
|
Z perspektywy czytelnika...
Przeczytałem w swoim życiu wiele różnych opowiadań. Głównie sf i fantazy. Wyrobiłem sobie własne spojrzenie na to co chcę czytać. Kilka osób piszących na tym portalu miało okazję zobaczyć moje komentarze do swoich tekstów. Kiedyś nie potrafiłem sprecyzować co mi nie pasuje. Ostatnio jednak sam zająłem się pisaniem i potrafię dokładnie określić które elementy mi odpowiadają, a które drażnią. Rozkładając tekst na konkretne elementy mogę wyróżnić kilka kryteriów oceny. Może zacznę od początku.
Pomysł.
Przede wszystkim przed napisaniem czegokolwiek trzeba mieć pomysł. Własny pomysł! Może to być modyfikacja jakiegoś utworu, jeżeli tak jest, to niech modyfikacja nie ogranicza się do wprowadzenia kilku nowych mało znaczących elementów. Może to być połączenie kilku wielokrotnie powtarzanych schematów, ale jeżeli jest to ciekawe połączenie... Nie protestuję. Najlepiej jednak, gdy pomysł jest nasz. Wpadł do głowy i się spodobał.
Logika.
To jest element do którego przykładam ogromną wagę. Sprecyzuje o co mi chodzi. Świat, bohaterowie i wydarzenia muszą być logicznie powiązane ze sobą. Jeżeli bohater dysponuje określonymi umiejętnościami, to niech robi to na co pozwalają mu te umiejętności. Oczywiście nasz bohater, ewentualnie bohaterowie, zmieniają się, rozwijają... Zajmijmy się każdym z elementów z osobna.
Świat i wydarzenia.
Pisząc nawet najkrótsze opowiadanie umieszczamy bohatera w jakimś świecie. Kiedy forma literacka jest krótka nie musimy zagłębiać się zbytnio w zależności tym światem rządzące. Im dłuższe opowiadanie, tym większy fragment otoczenia bohatera opisujemy i tym dokładniejsze opisy są potrzebne. Świat musi być spójny!
Fabuła musi stanowić logiczny ciąg zdarzeń. Jeżeli ktoś został zraniony w rękę, to nie powinien przez jakiś czas móc jej normalnie używać. Piszemy: „leje jak z cebra”, po czym „przekroczył spokojnie płynący strumień.” Jak mamy ulewę, to strumień zwykle jest wezbrany.
Szczegóły, ale potrafią wybić człowieka z rytmu czytania. Rozdrażnić, co może spowodować odesłanie tekstu na wieczne wczasy przez czytelnika.
Bohaterowie.
Przy bardzo krótkich tekstach nie jest konieczne dogłębne wnikanie w historię i przeżycia wewnętrzne bohatera. Zaznaczam, że zależy to w znacznym stopniu od długości tekstu. Moje osobiste odczucie jest takie, że jeżeli autor nie opisze w jakiś sposób przeżyć wewnętrznych i historii bohatera, to trudno jest się wczuć w jego sytuację. Dla mnie ważnym jest, bym mógł sobie wyobrazić, co bohater czuje w danej sytuacji. Autor może powiedzieć: „Przecież to opisałem.” Ale trzeba tak to opisać, by czytelnik „wszedł w buty bohatera”.
Druga ważna sprawa. W skrócie nazywana Warsztatem. Odnosi się ona do samego języka i sposobu opisywani, prowadzenia dialogów. Więc po kolei.
Język.
Dobór odpowiednich słów jest bardzo ważny. Słowa muszą pasować do danej literatury. O ile w romansie, czy sensacji używamy współczesnego języka, to w fantastyce powinniśmy pisząc stylizować, ubarwiać język staropolszczyzną. Zamiast „czy” napisz „czyż”, zamiast „zgrabna figura” daj „zgrabna kibić”. Tekst od razu będzie wprowadzał w inny klimat.
Poza tym jak ognia trzeba unikać powtórzeń! Sam spędziłem już dużo czasu nad własnymi tekstami próbując je usunąć. Są zmorą każdego autora, ale praktyka czyni mistrza. Przy okazji uczymy się nowych, bardziej „klimatycznych” słów, które lepiej pasują do fantastycznego świata.
Pozostaje jeszcze styl pisania. Ale coś takiego każdy musi wyrobić sobie sam.
Opisy.
Zastanawiałem się jaką funkcje pełnią opisy. I stwierdziłem, że to one kreują pogląd czytelnika na otaczający naszego bohatera świat. Poza tym wprowadzają w klimat.
Chcemy przekazać czytelnikowi jak najwięcej informacji i... wpadamy w pułapkę, opis jest za długi. Dla czytelnika po prostu nudny! W najlepszym wypadku omija go i czyta dalej, w tym najgorszym odkłada utwór na półkę.
Dajemy krótkie opisy, więcej akcji. Wtedy czytelnik nie rozumie świata otaczającego bohatera. Następna pułapka, której trzeba unikać. Nie rozumie, bo nie opisaliśmy go wystarczająco dokładnie, czytelnik sam dopowiada sobie niektóre prawa rządzące naszym światem i po zabawie. Mówi: „To bez sensu. Mógł przecież zrobić to i to.”. Znów efekt ten sam, tekst ląduje na półce.
Opis nie może być „suchy”, trzeba go ubarwić emocjami i odpowiednim językiem. (Patrz akapit wyżej.) Metafory są wskazane.
Dobre opisy to takie, które nie są ani za długie, ani za krótkie. Przekazują czytelnikowi wszystkie potrzebne informacje, wprowadzając w klimat, jednocześnie nie zanudzając.
Dialogi.
Jeżeli może być niejasne kto i do kogo co mówi, to trzeba to napisać. Że my zakładamy, że mówi to postać A do postaci B nic nie znaczy. Czytelnik ma to wiedzieć.
Druga sprawa. Jeżeli myślimy sobie pisząc: „Teraz on się uśmiecha” to trzeba to napisać! Jeżeli dwie rozmawiające osoby romansują, to komentarzami trzeba to wyrazić. Mogą rozmawiać o cenie miecza, ale sposób zachowania i wypowiadania słów może z tej rozmowy uczynić „wirujący seks”.
Taka ostateczna uwaga... Gdy coś widzimy, z kimś rozmawiamy, to budzą się w nas emocje. W rozmowie twarzą w twarz osoba stojąca przed nami widzi jak się zachowujemy i słyszy nasz głos. to pozwala jej czasami odgadnąć co czujemy. Do każdego widoku mamy stosunek emocjonalny. W opisie trzeba to wyrazić.
Nasz bohater jest zawsze jakąś cząstką nas i także przeżywa uczucia. Trzeba to dobrze opisać, by opis, rozmowa wyrażały to, o czym myśleliśmy pisząc.
Autorze... Jeżeli nie potrafisz jeszcze usuwać błędów ze swoich tekstów, to daj je przed pokazaniem szerszej publiczności zaufanej osobie, która krytycznym okiem spojrzy na twoją twórczość.
To byłoby tyle. Jeżeli dobrnąłeś dobry człowieku do końca tego artykułu, znaczy to że sam piszesz, lub cię to interesuje. Mam nadzieje, że mój tekst pozwolił ci spojrzeć z nowej perspektywy na pisane przez ciebie utwory. Może coś wniesie w twoją twórczość? Jeżeli tak, to było warto poświęcić czas na napisanie tych słów.
Sancho.
|
komentarz[11] |  |
|
|
|
|
|
| Komentarze do "Z perspektywy czytelnika..." |
|
|
|
|
|
|
© 2000-2007 Elixir. Wszelkie prawa zastrzeżone.
Designed by Kerm
Engine by Khazis Khull based on jPortal
|
|
|
